De Rijksuniversiteit Groningen moet weer worden wat zij zegt te zijn: een universiteit voor het Noorden, betoogt Jasper Been, fractievoorzitter van de Democratische Academie Groningen (DAG).
Er blijkt geen meerderheid te zijn in de universiteitsraad voor de plannen van het bestuur van de Rijksuniversiteit Groningen om een vestiging in de Chinese plaats Yantai te openen. Tot grote frustratie van het bestuur van de universiteit. Voorzitter van het college van bestuur Sibrand Poppema stelde in Trouw (2 september) dat de RuG kapot zou gaan zonder Yantai. Een eeuwenoud argument van universitaire bestuurders, wanneer zij studenten en personeel niet kunnen overtuigen van de noodzaak van hun plannen. Dreigen met de zondvloed.
De zondvloed, in Poppema’s ogen, is de opdroging van studentenaantallen. Vanaf dit decennium zullen er minder (Noord-)Nederlandse jongeren gaan studeren. Om deze terugloop van collegegelden tegen te gaan, is de RuG sinds 2002 actief aan het internationaliseren. Het gevolg is dat het aantal studenten aan de RuG in vijftien jaar tijd vrijwel verdubbelde: 30.000 studenten beginnen in september aan hun studiejaar. Een campus in Yantai zou deze groei voort moeten zetten.
Waarom deze fetisj voor studentenaantallen? Goed voor het onderwijs is het niet. Het aantal docenten is in de afgelopen vijftien jaar nauwelijks toegenomen. Nergens in Nederland zijn er inmiddels zo weinig docenten per student. Studenten klagen al jaren over een diplomafabriek en docenten over een torenhoge werkdruk. Het Yantai-plan, waar het bestuur nu ruim twee jaar en twee miljoen euro aan besteed heeft, is geen oplossing voor deze problemen. Integendeel: de extra internationale studenten zullen deze klachten verergeren.
Imago
Hoe kan dit? Antwoord: Het RuG-bestuur stelt zichzelf verkeerde doelen. Waar het doel simpelweg moet zijn om goed Gronings onderwijs en onderzoek te verlenen, is men vooral bezig om het imago van de RuG te verbeteren. Dat houdt in dat de RuG almaar moet stijgen op vergelijkende rankings tussen universiteiten. Om hoog op rankings te eindigen, telt maar één ding: groter worden. Het is de oorzaak van veel problemen op de universiteit. Rankings kijken namelijk nauwelijks naar kwaliteit, werkdruk of studieplezier. Zij zien voornamelijk kwantiteit: het aantal verkochte diploma’s, publicaties, citaties, promovendi et cetera.
In dit licht is het begrijpelijk dat het RuG-bestuur nérgens onderbouwt hoe het Yantai-project het onderwijs en onderzoek in Groningen zal verbeteren. Dat doet het niet en dat was dan ook nooit de bedoeling. Yantai dient slechts de RuG groter te maken. Met als gevolg dat studeren in Groningen nóg massa-ler zal worden en er werken nóg vermoeiender.
Een universiteit die zegt er voor het Noorden te zijn, hoeft niet te schrikken van een lichte daling van studentenaantallen. Zij dient immers de noordelijke jongeren een goede opleiding te verschaffen. Daarbij maakt het niet uit hoe groot die groep jongeren is. Een kleinere universiteit, zeker in het licht van de enorme groei van de afgelopen jaren, is absoluut geen slechtere universiteit. Een goed bestuur moet zich dan ook niet in bestuurskamers afvragen hoe zij het doet in concurrentie met andere universiteiten. Zij trekt haar laarzen aan en vraagt zich af of zij zich optimaal inzet voor de Noord-Nederlandse samenleving. Slechts dáár telt het imago van de universiteit.
Hoog tijd dus dat het bestuur andere doelen gaat stellen. Doelen waar het niet gaat om prestige en schaalvergroting, maar waar de universiteit en de samenleving beter van worden. Luister nou eens naar de klagende studenten over massaal studeren en de wanhopige docenten met een torenhoge werkdruk. Nijpende problemen die onderwijs en onderzoek direct verslechteren en de miljoenen die reeds naar Yantai gingen goed hadden kunnen gebruiken.
BRON: Trouw – 5 september 2017